χαίρω

χαίρω, Il.7.191, etc.; [ per.] 3pl. imper.

A

χαιρόντων E.HF575

: [tense] impf., [dialect] Ep.

χαῖρον Il.14.156

, [dialect] Ion.

χαίρεσκον 18.259

: [tense] fut.

χαιρήσω 20.363

, Hdt. 1.128, Ar.Pl.64, And.1.101, Arr.An.5.20.6; [dialect] Ep. redupl. inf.

κεχᾰρησέμεν Il.15.98

; later χᾰρῶ v.l. in Apoc. 11.10: [tense] aor.

ἐχαίρησα Plu. Luc.25

: [tense] pf.

κεχάρηκα Ar.V.764

, part.

-ηκώς Hdt.3.42

, etc., [dialect] Ep. acc. κεχᾰρηότα, pl. -ότας, Il.7.312, Hes.Fr.77:—[voice] Med. (in same sense), χαίρομαι, noted as a barbarism in Ar.Pax291 (v. Sch.), but found in BCH36.622 (Perinthus, written χέρ-), Alex.Aphr.Pr.1.20, al.: [tense] fut. χᾰρήσομαι Ps.-Luc.Philopatr.24, ([etym.] συγ-) Plb.30.18.1, D.S. 31.15; [dialect] Dor.

χαρησοῦμαι Pythag.Ep.3.7

; χᾰροῦμαι LXXZa.4.10, ([etym.] κατα-) ib.Pr.1.26; [dialect] Ep.

κεχᾰρήσομαι Od.23.266

: [tense] aor. 1 part.

χαιρησάμενος BGU742 ii 3

(ii A. D.): [dialect] Ep. [tense] aor.1

χήρατο Il.14.270

;

ἐχ- Opp.C.1.509

, etc.; part.

χηράμενος AP7.198

(Leon.): [dialect] Ep. redupl. [tense] aor. 2, [ per.] 3pl.

κεχάροντο Il.16.600

(

χάροντο Q.S.6.315

); opt. [ per.] 3sg. and pl. κεχάροιτο, -οίατο, Od.2.249, Il.1.256:—[voice] Pass. (in same sense), [tense] aor. 2 ἐχάρην [pron. full] [ᾰ] 7.54, etc., [dialect] Ep. [ per.] 3sg.

χάρη 5.682

, 13.609; subj.

χᾰρῇς Pl.R.606c

; opt.

χᾰρείη Il.6.481

; inf.

χᾰρῆναι Simon.164

; part.

χᾰρείς Il.10.541

, Sapph.118, Pi.I.6(5).10, Ar.Th.981 (lyr.), etc.; [tense] pf.

κεχάρημαι h.Bacch.7.10

, E.IA200 (lyr.), Ar.V.389 (anap.); part.

κεχαρμένος E.Or.1122

, Tr.529 (lyr.), Cyc.367 (lyr.): [tense] plpf. [ per.] 3sg. and pl. κεχάρητο, -ηντο, Hes.Sc.65, h.Cer.458:—rejoice, be glad, Il.3.111, 21.347, etc.;

γραῦς ἥδε οἰνοφόρος κεχαρημένη ὧδε κάθηται IG12(8).679

(Scyros, ii B. C.):

χ. θυμῷ Il.7.191

, al.;

ἐν θυμῷ 24.491

, Od.22.411;

φρεσὶν ᾗσι Il.13.609

;

φρένα 6.481

; χ. νόῳ to rejoice in wardly, Od. 8.78;

χαίρει δέ μοι ἦτορ Il.23.647

;

αὐτὰρ ἐμὸν κῆρ χ. Od.4.260

;

χ. καὶ γελᾶν S.El.1300

;

ἥδομαι καὶ χαίρομαι κεὐφραίνομαι Ar.Pax291

; opp. λυπεῖσθαι, A.Fr.266.3, S.Aj.555, etc.; opp. ἀλγεῖν, Id.Tr.1119. —Constr.,

1 c. dat. rei, rejoice at, take pleasure in a thing,

νίκῃ Il.7.312

;

φήμῃ Od.2.35

;

δώρῳ Hes.Op.358

;

μόλπᾳ Sapph.Supp. 25.5

, cf. S.OT1070, Pl.Mx.238d, etc.: c. dat. pers.,

χαῖρε . . ἀνδρὶ δικαίῳ Od.3.52

; with a part. added,

χάρη δ' ἄρα οἱ προσιόντι Il.5.682

, cf. 24.706, Od.19.463: with Preps.,

χαίρειν ἐπί τινι S.Fr.926

, X. Mem.2.6.35, Cyr.8.4.12, Isoc.2.30, Pl.Lg.739d, etc.;

πρὸς τοῖς παιδικοῖς Eup.327

; with a part. added,

ἐπ' ἐξεργασμένοις κακοῖσι χ. E.Ba. 1040

, cf. 1033: rarely

ἔν τινι A.Eu.996

(lyr.), S.Tr.1119: also c. dat. modi, χ. γέλωτι express one's joy by laughter, X.Cyr.8.1.33.

b of a plant,

χαίρει ὑφάμμοις χωρίοις Thphr.HP6.5.2

; also

ἡ κύστις χ. τῇ χολῇ Gal.19.646

.

2 rarely c. acc., with a part. added,

χαίρω δέ σ' εὐτυχοῦντα E.Rh.390

;

τοὺς γὰρ εὐσεβεῖς θεοὶ θνῄσκοντας οὐ χ. Id.Hipp.1340

; χαίρω σ' <ἐλθόντα> Id.Fr.673 (this usage is said to be Oropian, EM808.4).

b with a neut. Adj.,

ταὐτὰ λυπεῖσθαι καὶ ταὐτὰ χαίρειν τοῖς πολλοῖς D.18.292

: c. acc. cogn.,

ἁπλῆν χαίρειν ἡδονήν Arist.EN1154b26

;

χ. ἀνδραπόδων τινὰ χαράν Plu.2.1091e

.

3 c. part., χαίρω . . τὸν μῦθον ἀκούσας I rejoice at having heard, am glad to hear, Il.19.185, cf. 7.54, 11.73;

χαίρουσιν βίοτον νήποινον ἔδοντες Od.14.377

, cf. 12.380, Hes.Op.55;

χαίρω . . κόμπον ἱείς Pi.N.8.49

;

χαίρεις ὁρῶν φῶς, πατέρα δ' οὐ χαίρειν δοκεῖς; E.Alc. 691

;

χαίρω φειδόμενος Ar.Pl.247

;

θωπευόμενος χαίρεις Id.Eq.1116

(lyr.), cf. Pl.Smp.191e, etc.

b c. part. [tense] pres., delight in doing, to be wont to do,

χρεώμενοι χαίρουσι Hdt.7.236

, cf. S.Ph.449, Ar.V. 764, Pl.Prt.318d, 346c, 358a.

4 χαίρειν ὅττι or ὅτι . . , Od.14.51, 526, Pi.N.5.46; ἐχάρην καὶ ἐθρασυνάμην ὅτι ἔμαθον . . Metrod.Fr.42; χ. οὕνεκα . . Od.8.200.

II with negat., esp. with [tense] fut., οὐ χαιρήσεις thou wilt or shalt not rejoice, i.e. thou shalt not go unpunished, shalt repent it, Ar.Pl.64;

οὐ χαιρήσετον Id.Eq.235

; so

οὐδέ τιν' οἴω Τρώων χαιρήσειν Il.20.363

, cf.15.98, Od.2.249, Ar.V.186; ἀλλ' οὐδ' ὣς Κῦρός

γε χαιρήσει Hdt.1.128

; with an interrog.,

σὺ . . χαιρήσειν νομίζεις; Plu.Alex.51

: rarely with other tenses,

ὅπως ἂν μὴ χαίρωσιν. D.19.299

;

οὐκ ἐχαίρησεν Plu.Luc.25

: for a similar use of the part., v. infr. IV. 2.

III freq. in imper. χαῖρε, dual χαίρετον, pl. χαίρετε, as a form of greeting,

1 at meeting, hail, welcome (esp. in the morning, acc. to D.C.69.18, cf. Luc.Laps.), Il.9.197, Od.13.229, etc.;

χαῖρε, ξεῖνε, παρ' ἄμμι φιλήσεαι 1.123

; strengthd.,

οὖλέ τε, καὶ μάλα χαῖρε, θεοὶ δέ τοι ὄλβια δοῖεν 24.402

;

χαῖρέ μοι Il.23.19

, cf. S.OC1137; repeated, A.Eu.996, 1014 (both lyr.), S.Aj.91, etc.;

χαῖρ' ὡς μέγιστα, χαῖρε Id.Ph.462

; in greeting one's native land, the sun, etc., A.Ag.508,22, S.Ph.1453 (anap.).

b sts. implied in the use of χαίρω, κῆρυξ Ἀχαιῶν, χαῖρε . . Answ. χαίρω I accept the greeting, A.Ag.538; νῦν πᾶσι χαίρω, νῦν με πᾶς ἀσπάζεται I hear the word χαῖρε from all, S.OT596: so in inf., τὸ χαίρειν dub. l. in Pl.Chrm. 164e; χαίρειν δὲ τὸν κήρυκα προὐννέπω I bid him welcome, S.Tr.227;

προσειπών τινα χ. οὐκ ἀντιπροσερρήθη X.Mem.3.13.1

; but χαίρειν τἄλλ' ἐγώ σ' ἐφίεμαι I bid thee have thy pleasure, S.Aj.112.

c inf. alone at the beginning of letters, Κῦρος Κυαζάρῃ χαίρειν (sc. λέγει) X.Cyr.4.5.27, cf. Theoc.14.1; used by Alexander the Great to Phocion as a mark of respect, Duris 51J.

2 at leavetaking, fare-thee-well, Od.5.205, 13.59, 15.151;

χαῖρε πόλλ' ὦδελφέ Ar.Ra.164

; pl.,

χαίρετε πολλάκι Theoc.1.144

; freq. put into the mouth of the dying, S.Aj.863, Tr.921, Pl.Phd.116d, etc.: hence in sepulchral inscriptions, IG7.203, etc.

b hence, imper. χαιρέτω, χαιρόντων, have done with . . , away with . . ,

εἴτ' ἐγένετο ἄνθρωπος εἴτ' ἐστὶ δαίμων, χαιρέτω Hdt.4.96

;

χαιρέτω βουλεύματα τὰ πρόσθεν E. Med.1044

,

χαιρόντων πόνοι Id.HF575

; cf. Pl.Smp.199a, Lg.636d, 886d.

c ἐᾶν χαίρειν τινά or τι dismiss from one's mind, put away, renounce, Hdt.6.23, 9.41, Ar.Pl.1187, Pl.Phd.63e, Prt.348a, X.An.7.3.23, etc.;

συχνὰ χ. ἐᾶν τινα Pl.Phlb.59b

;

ἐλευθερίαν μακρὰ χ. ἐᾶν Luc.Apol.3

;

μακρὰ χ. εἰποῦσα Ael.VH12.1

;

πόλλα μοι τὰν Πωλυανάκτιδα παῖδα χαίρην Sapph.86

;

τὴν Κύπριν πόλλ' ἐγὼ χαίρειν λέγω E.Hipp.113

, cf. 1059, Pl.Tht.188a;

χ. κελεύων πολλὰ τοὺς Ἀχαρνέας Ar.Ach.200

;

εἰπεῖν χαίρειν τινά Ath.Mitt.56.131

(Milet., Hellenistic), cf. Luc.Dem.Enc.50;

χαίρειν προσαγορεύειν Ar.Pl.322

(metaph. in Pl.Lg.771a);

χαίρειν προσειπεῖν Eup.308

: less freq. c. dat. pers. (never with ἐᾶν χ.)

, πολλὰ χαίρειν ξυμφοραῖς καταξιῶ A.Ag.572

(nisi leg.ξυμφοράς)

; φράσαι . . χαίρειν Ἀθηναίοισι Ar.Nu.609

(troch.);

πολλὰ εἰπόντα χ. τῷ ἀληθεῖ Pl.Phdr.272e

, cf. Phd.64c, R.406d, X.HG4.1.31 (codd., fort. ἀλλήλους), Jul.ad Them.255a.

3 on other occasions, as in comforting, be of good cheer, Od.8.408; at meals, 4.60, 18.122; χαῖρε, γύναι, φιλότητι good luck be on our union, 11.248;

εὐχωλῇς χαίρετε 13.358

:

χαῖρε ἀοιδῇ h.Hom.9.7

.

IV part.

χαίρων

glad, joyful,

Il.1.446

, etc.;

χαίροντα φίλην ἐς πατρίδ' ἔπεμπον εἰς Ἰθάκην Od.19.461

;

χαίροντι φέρειν . . χαίρων 17.83

; λυπούμενοι καὶ χαίροντες in sorrow and in joy, Arist.Rh.1356a16: also [tense] pf. part.

κεχαρηκώς Hdt.3.27

,42, etc.

2 joined with another Verb, safe and sound, with impunity, χαίροντα ἀπαλλάσσειν ib.69, cf. 9.106, D.24.153; more freq. with a neg., οὐ χαίρων to one's cost,

οὐ χαίροντες γέλωτα ἐμὲ θήσεσθε Hdt.3.29

;

οὔ τι χαίρων . . ἐρεῖς S. OT363

, cf. Ant.759, Ph.1299, E.Med.398, Ar.Ach.563, Pl.Grg.510d;

οὐ γὰπ . . χαίρων τις . . τοὐμὸν ἀλγυνεῖ κέαρ Eup.90

;

οὔτε χαίροντες ἂν ἀπαλλάζαιτε X.An.5.6.32

; also

οὔτι χαιρήσων γε σύ Ar.V.186

; cf. supr. 11.

3 in the same sense as imper. (supr. 111), σὺ δέ μοι χαίρων ἀφίκοιο fare-thee-well, and may'st thou arrive, Od.15.128, cf. Theoc.2.163; χαίροισ' ἔρχεο go thy way rejoicing, Sapph.Supp.23.7; ἀλλ' ἑρπέτω χαίρουσα let her go with a benison, S.Tr.819; χαίρων ἴθι fare-thee-well, E.Alc.813, Ph.921;

χαίρουσα . . στεῖχε Id.Hipp. 1440

.

4

τὸ χαῖρον τῆς ψυχῆς Plu.2.136c

, 1089e.

V Astrol., of a planet, occupy the position appropriate to another of its own αἵρεσις, Serapio in Cat.Cod.Astr.8(4).230, Ptol.Tetr.51, Vett.Val. 63.6, Man.2.348. (Cf. Skt. háryati 'take pleasure in', Umbr. heriest 'will wish', Lat. horior.)